সীমান্তৰ সমস্যা সমাধান নৌহওঁতেই, দেশত জলবিদ্যুতৰ উৎপাদন তিনি গুণ বৃদ্ধি কৰিবৰ বাবে ভাৰতৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ জলপ্ৰবাহৰ ওপৰত তিব্বতত বৃহৎ বান্ধ নিৰ্মাণ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে চীনে । যি পৰিৱেশৰ ফালৰ পৰা ভাৰতৰ বাবে চিন্তনীয় বিষয় হৈ পৰিছে ।
সূত্ৰ অনুসৰি, দিল্লীয়েও ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ জলপ্ৰবাহৰ তলত আন এটা বান্ধ নিৰ্মাণৰ পৰিকল্পনা কৰিছে । দুয়োটা বান্ধে ভূমিকম্পপ্ৰৱণ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ কাষৰীয়া অঞ্চলত ভূমিকম্প আশংকা অধিক বৃদ্ধি কৰিব বুলি মত প্ৰকাশ কৰিছে বিশেষজ্ঞসকলে । বান্ধ দুটাৰ বাবে বহুলোক আশ্ৰয়হীনো হ’ব ।
বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ জলবিদ্যুৎ উৎপাদন কেন্দ্ৰ ‘থ্ৰী গাৰ্জেছ’ চীনৰ ইয়াংজে নদীৰ ওপৰত অৱস্থিত । জলবিদ্যুৎ উৎপাদনৰ ব্যয় আটাইতকৈ কম । তাপবিদ্যুৎ উৎপাদনৰ দৰে জলবিদ্যুৎ উৎপাদনত বায়ু প্ৰদূষণো নহয় ।
জলবিদ্যুৎ উৎপাদন কৰিবৰ বাবে বেইজিঙে তিব্বতৰ মেডগ কাউণ্টিৰ এটা সুবিশাল অঞ্চলত শিবিৰ নিৰ্মাণ কৰিছে । বেইজিঙৰ লক্ষ্য জলবিদ্যুৎ কেন্দ্ৰৰ পৰা বছৰি ৩০ হেজাৰ কোটি বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা ।
এই বান্ধ নিৰ্মাণত ভাৰতৰ উদ্বেগ বৃদ্ধি হোৱাৰ কাৰণ হৈছে, তিব্বতৰ যি অঞ্চলত বান্ধটো নিৰ্মাণ কৰা হ’ব সেইটো হিমালয় পৰ্বতমালাৰ অন্তৰ্ভুক্ত । সেই অঞ্চলটোৱে ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ উৎপত্তি স্থল । ভাৰতীয় বিশেষজ্ঞসকলে জনায় যে, চীনৰ প্ৰস্তাৱিত বান্ধ নিৰ্মাণ হ’বলগীয়া অঞ্চল শেষ হোৱাৰ পাছত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী হিমালয়ৰ পৰা বৈ অহা হ’লেও ভাৰতৰ বাবে চিন্তাৰ বিষয় নাছিল ।
ৰাজনৈতিক বিশেষজ্ঞ ব্ৰহ্ম চেলানিয়ে এখন সৰ্বভাৰতীয় ইংৰাজী দৈনিকত প্ৰকাশিত তেওঁৰ প্ৰৱন্ধত লিখে, ‘এই বান্ধ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ জলপ্ৰবাহ তলৰ দিশে (ভাৰতৰ দিশে) নমাত প্ৰতিবন্ধক হৈ উঠিব । লাগ’ৱা ভূমিকম্পপ্ৰৱণ অঞ্চলত ভূমিকম্পৰ আশংকা বৃদ্ধি কৰিব । এই বৃহৎ বান্ধ নিৰ্মাণ হ’লে বহু স্থানীয় লোক আশ্ৰয়হীন হ’ব ।’
ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ নিম্ন অৱবাহিকাত ভাৰতৰ বান্ধ নিৰ্মাণৰ পৰিকল্পনাৰো সমালোচনা কৰি চেলানিয়ে লিখে, ‘বান্ধ নিৰ্মাণৰ ফলত সমস্যা বৃদ্ধিহে হ’ব নকমে ।’