বিগত প্ৰায় দুটা দিন ধৰি ৰহস্যজনক অগ্নিকাণ্ডত জ্বলি আছে ওদালগুৰি জিলাৰ ভৈৰৱকুণ্ডস্থিত ধনশ্ৰী মানৱসৃষ্ট অৰণ্য। যোৱা শনিবাৰৰ পৰা জ্বলি থকা অৰণ্যখনৰ অগ্নিকাণ্ডৰ প্ৰকৃত কাৰণ বৰ্তমানেও জানিব পৰা হোৱা নাই যদিও অৰণ্যখনৰ প্ৰায় দহ বিঘাতকৈ অধিক অঞ্চলত জুয়ে আগুৰি ধৰা দেখা গৈছে।
২০১৪ চনতে ধনশ্ৰী জইন্ট ফৰেষ্ট মেনেজমেন্ট কমিটিৰ তত্বাৱধানত গঢ়ি উঠা এই মানৱ সৃষ্ট অৰণ্যত সংঘটিত হোৱা ভয়ংকৰ অগ্নিকাণ্ডৰ ঘটনাত ইতিমধ্যে জুয়ে বহু মূল্যৱান গছৰ ক্ষতিসাধন কৰিছে।
অৰণ্যখনত বৰ্তমান মাইব্ৰা আৰু ফেৰেঙ্গা নামৰ দুটাকৈ শিৱিৰ আছে যদিও মাইব্ৰা শিৱিৰৰ সমীপৰ পৰাই অগ্নিকাণ্ডৰ সূত্ৰপাত হৈ ইতিমধ্যে অৰণ্যখনৰ বহু অঞ্চললৈ জুই বিয়পি পৰিছে।
এই অগ্নিকাণ্ডৰ ফলত মানৱসৃষ্ট অৰণ্যখনৰ বহু সৰু বৰ গছ জুইত জাহ যোৱাৰ লগতে আন বহুতো গছৰ গুৰিৰ অংশত সংঘটিত জুইৰ উত্তাপত গছবোৰ মৰহি যোৱা পৰিলক্ষিত হৈছে।
যাৰ ফলত অৰণ্যখনৰ সহস্ৰাধিক গছ মৃত্যু হোৱাৰ উপক্ৰম হৈছে। ইয়াৰ ফলত অৰণ্যখনত থকা বন্যপ্ৰাণী তথা পক্ষীকুলৰ মাজত হাহাকাৰ অৱস্থাৰ সৃষ্টি হৈছে। এই অগ্নিকাণ্ড সন্দৰ্ভত অৰণ্য সমিতিয়ে অগ্নি নিৰ্বাপক বাহিনীক খবৰ নিদিয়া বিষয়টো ৰহস্যজনক হৈ পৰিছে।
উল্লেখ্য যে, ধনশ্ৰী বন সংমণ্ডলৰ উদ্যোগত ২০১৪ বৰ্ষত স্থানীয় সাতখন গাওঁৰ উদ্যমী যুৱকসকলক লগত লৈ ধনশ্ৰী-চিকাৰীদাঙ্গা নামেৰে এখন বন পৰিচালনা সমিতি গঠন কৰি সমিতিখনৰ উদ্যোগত ধনশ্ৰী সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ ভূমিত বৃক্ষৰোপণ আৰম্ভ কৰিছিল।
প্ৰায় ৬০০ হেক্টৰ মাটিত বন বিভাগৰ উদ্যোগত তথা অৰণ্য সমিতিৰ সহযোগত ২০১৪ চনৰ পৰা আজিলৈকে প্ৰায় ১২ লাখতকৈ অধিক গছপুলি ৰোপণ কৰা হৈছিল। বিশেষকৈ ৰোপন কৰা খৈয়েৰ গছবোৰ লহপহকৈ বাঢ়ি এক সুন্দৰ সেউজ পৰিৱেশৰ সূচনা হৈছিল ভৈৰৱকুণ্ডৰ পূৱ প্ৰান্তত অৱস্থিত এই ধনশ্ৰী মানৱসৃষ্ট অৰণ্যখনত।
ভৈৰৱকুণ্ড বনভোজস্থলীলৈ অহা পৰ্যটকৰ এক আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰ হৈ পৰিছিল বনভোজস্থলীৰ গাতে গঢ়ি উঠা এই ধনশ্ৰী মানৱসৃষ্ট অৰণ্যখন। ঠিক তেনে সময়তে অৰণ্যখনৰ ওপৰত এক দুষ্ট চক্ৰৰ চকু পৰাৰ অভিযোগ উত্থাপিত হৈছে।
অভিযোগ অনুসৰি অৰণ্যখনত ইয়াৰ পূৰ্ৱেও তেনে দুৰ্বৃত্বই কেইৱাবাৰো অগ্নিসংযোগ কৰাৰ ঘটনা সংঘটিত হৈছিল। এই সন্দৰ্ভত অৰণ্য সমিতিৰ সহকাৰী সাধাৰণ সম্পাদক টাটা দৈমাৰীয়ে সংবাদমাধ্যমৰ আগত প্ৰকাশ কৰি কয় যে “মানৱসৃষ্ট অৰণ্যখনত একাংশ লোকৰ চকু পৰিছে।
যাৰ বাবে অৰণ্যখনৰ মাটি দখলৰ বাবে এটা চক্ৰই চেষ্টা চলাই আছে। ইয়াৰ পূৰ্ৱেও কেইৱাবাৰো অৰণ্যখনত দুৰ্বৃত্বই অগ্নিসংযোগ কৰিছিল যদিও বন বিভাগ তথা প্ৰশাসনক খবৰ দিয়া হৈছিল।
বিভাগে কোনো ব্যৱস্থা গ্ৰহণ নকৰাত অৰণ্য সমিতিয়ে পূৰ্ৱৰ সময়ছোৱত নিজাবৱীয়াকৈ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰি অগ্নি নিৰ্বাপন কৰিছো। আন একাংশ মাছমৰীয়া তথা স্থানীয় লোকে এই অঞ্চলত মাজে সময়ে অগ্নিসংযোগ কৰে।” আনহাতে অঞ্চলটোত বন্যহস্তীৰ বিচৰণৰ বাবেও অচিনাকী দুৰ্বৃত্বই হাতী খেদিবলৈ ঘন অৰণ্যখনত অগ্নিসংযোগ কৰাৰ কথা দৈমাৰীয়ে জানিবলৈ দিছে।
ইফালে বৰ্তমান মানৱসৃষ্ট অৰণ্যখনত জ্বলি থকা জুইকুৰাৰ গতিয়ে নিশাটোৰ ভিতৰতে বহুদূৰ বিয়পি পৰাৰ আশংকাই দেখা দিছে। কিন্তু ইয়াৰ পাছতে এইবাৰ অগ্নি নিৰ্বাপনৰ বাবে অৰণ্য সমিতিখনে নিজাবৱীয়াকৈ কোনো প্ৰচেষ্টা চলোৱা বা প্ৰশাসন তথা অগ্নি নিৰ্বাপক বাহিনীক খবৰ নিদিয়া বিষয়টোৱে অৰণ্য সমিতিখনৰ ওপৰতো ৰহস্যৰ সৃষ্টি কৰিছে।
বিষয়টো সন্দৰ্ভত সমিতিৰ নেতৃত্ব দৈমাৰীক প্ৰশ্ন কৰাত তেওঁ বন বিভাগ তথা প্ৰশাসনক দোষাৰোপ কৰি পূৰ্ৱে খবৰ দিয়াৰ পাছতো কোনো ব্যৱস্থা গ্ৰহণ নকৰা বাবে এইবাৰ বৰ্তমানলৈ খবৰ নিদিয়াৰ কথা স্বীকাৰ কৰে।
লগতে তেওঁ এই অগ্নিকাণ্ড প্ৰাকৃতিক কাৰণ বুলি দাবী কৰি কয় যে “বালি আৰু শিলেৰে আৱৰা মৰুভুমিসদৃশ অৰণ্যখনত প্ৰতিবছৰে এনেদৰে অগ্নিকাণ্ড সংঘটিত হয়। প্ৰতিবছৰে ফেব্ৰুৱাৰী মাৰ্চ মাহত সংঘটিত অগ্নিকাণ্ডত অৰণ্যখনৰ ৭০ শতাংশ ক্ষতিগ্ৰস্থ কৰৈ যদিও বৰ্তমান আগতিয়াকৈ সংঘটিত হোৱা এই অগ্নিকাণ্ডৰ ফলত ৩০ শতাংশ অৰণ্য অঞ্চল ক্ষতিগ্ৰস্থ হব।
বৰ্তমান প্ৰায় পাঁচ বিঘা অৰণ্যত অগ্নিকাণ্ড সংঘটিত হৈছে। অগ্নিকাণ্ড সংঘটিত হোৱা স্থানত প্ৰায় দুই সহস্ৰাধিক গছ আছে যদিও অগ্নিকাণ্ডৰ ফলত প্ৰায় ছয়ৰ পৰা সাতশ গছৰ ক্ষতি হোৱাৰ আশংকা আছে।” উল্লেখ্য যে বৰ্তমান তিনিদিন ধৰি জ্বলি থকা অগ্নিকাণ্ডই যে এইবেলি অৰণ্যখনৰ বহু বৃস্তীৰ্ণ অঞ্চল আৱৰি লব সেয়া দেখিলেই বুজিব পৰা যায়।
ঘটনা সন্দৰ্ভত প্ৰকৃতিপ্ৰেমীয়ে অগ্নিকাণ্ডৰ তদন্তৰ কথা উল্লেখ কৰে। একাংশ লোকে এয়া এক পৰিকল্পিত অগ্নিসংযোগৰ ঘটনা বুলি দাবী কৰিব চেষ্টা কৰিছে। বৰ্তমান ওদালগুৰি জিলাৰ ভাৰত-ভূটান সীমান্তৱৰ্তী অঞ্চলত গঢ় লৈ উঠা একাধিক সৰু-বৰ ৰিজৰ্টৰ ক্ষেত্ৰত পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ প্ৰতি লক্ষ ৰাখি এনে অৰণ্য ধ্বংস কৰি ধুৰন্ধৰ চক্ৰটোৱে তাত ৰিজ’ৰ্ট স্থাপনৰ সপোন দেখিছে সেই সন্দেহো নস্যাৎ কৰিব নোৱাৰি।
গতিকে এনে বনজ সম্পদ চকুৰ সন্মুখতে ধ্বংসৰ দৃশ্য দেখিও নেদেখাৰ ভাও জুৰি আছে ওদালগুৰি প্ৰশাসনে। প্ৰশাসনৰ এনে নিষ্ক্ৰিয় ভুমিকাই বনধ্বংসকাৰী দুষ্ট চক্ৰটোক উৎসাহিত কৰিব বুলি প্ৰকৃতিপ্ৰেমীয়ে ক্ষোভ প্ৰকাশ কৰিছে।