Forestland:
বনভূমিৰ অবাধ ধ্বংসযজ্ঞই অসমত ভয়াৱহ বতৰ পৰিৱৰ্তনত অন্যতম ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে। অথচ চৌদিশ সেউজ আবৰণৰে ভৰা অসমে এসময়ত পৰিৱেশ ৰক্ষাত মূল ভূমিকা লৈছিল।
ইয়াৰ বিপৰীত পৰিৱেশ এতিয়া গঢ়ি উঠাত অসমতো পৰিৱেশ ৰক্ষাৰ বাবে কোটি কোটি টকা আবণ্টন দিবলগীয়া হৈছে। কিন্তু সেই পুঁজিও সঠিকভাৱে ৰাজ্যখনত ৰূপায়ণ হোৱা নাই।
ফৰেষ্ট ছাৰ্ভে অব ইণ্ডিয়াৰ ২০২১ৰ তথ্য অনুসৰি অসমৰ মুঠ ভৌগোলিক পৰিসীমাৰ ৩৬.০৯ শতাংশ ভূমি বন আৰু গছ-গছনিৰে আবৰি আছে।
বনভূমি ৰক্ষাৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰৰ নিৰ্দেশ অনুসৰি অসমেও কে’বাটাও শিতানত মূল গুৰুত্ব আৰোপৰে কাম কৰি আছে।
অসম চৰকাৰৰ বন বিভাগৰ তথ্য অনুসৰি এনে শিতানবোৰৰ ভিতৰত আছে—জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰে ভৰি থকা অঞ্চল সংৰক্ষণ, বনাঞ্চলৰ ভূমিৰ সুৰক্ষা, স্পর্শকাতৰ অঞ্চলৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰি সুৰক্ষিত কৰা, গৱেষণা আৰু উন্নয়নমূলক কাম-কাজ উন্নীত কৰা আৰু বনাঞ্চলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি জীৱন নিৰ্বাহ কৰা লোকসকলৰ জীৱিকাৰ মান উন্নয়নৰ বাবে অন্যান্য ধৰণৰে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা।
এছঅ’পিডিৰ অধীনত অসমে এই লক্ষ্যবোৰ পূৰণৰ বাবে কাম কৰিব লাগে। কিন্তু বন সুৰক্ষাৰ বাবে ধার্য কৰা পুঁজি অসম চৰকাৰে প্ৰতি বছৰে ব্যয় কৰাত ব্যৰ্থ হৈ আহিছে।
হেজাৰ হেজাৰ কোটি টকা ব্যয় নোহোৱাকৈ ৰৈ গৈছে। এনে কাৰণতে পাৰিপাৰ্শ্বিকতা ৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰতো অসম সফল হোৱা নাই। বৰঞ্চ ৰাজ্যখনৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক ব্যৱস্থাৰ অৱনতিহে হৈছে।
বন বিভাগৰ তথ্য অনুসৰি, বিগত তিনিটা বিত্তীয় বৰ্ষৰ আবণ্টন আৰু ব্যয় পুঁজিৰ পাৰ্থক্যতে এই ব্যৰ্থতাৰ ছবিখন স্পষ্ট হয়। বিভাগটোৰ তথ্য অনুসৰি, ২০১৯-২০ত আবণ্টিত পুঁজিৰ পৰিমাণ আছিল ৫২.৮৩৩ কোটি। ইয়াৰ বিপৰীতে ব্যয় হয় ৩৩.৮৮৭ কোটি টকা।
২০২১-২২ত আবণ্টিত পুঁজিৰ পৰিমাণ আছিল ৪৩.৮৫ কোটি টকা আৰু ব্যয় হয় ১৬.৩৯৪ কোটি টকা। ২০২১-২২ত আবণ্টিত পুঁজিৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি কৰা হয় ৭৭.০৬৬ কোটি টকালৈ।
তাৰ বিপৰীতে ব্যয় হয় ৫৯.১০০ কোটি টকা। উপযুক্ত পৰিকল্পনাৰে সঠিক সময়ত সঠিক ধৰণে আঁচনি ৰূপায়ণ কৰিব নোৱৰাৰ ফলতে এনেদৰে আবণ্টিততকৈ বহু কম পৰিমাণৰ পুঁজিহে ৰাজ্য চৰকাৰে ব্যয় কৰিবলৈ সক্ষম হয়।
প্রসংগক্রমে উল্লেখ্য যে বৰঙণিৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি কৰা, জৈৱ বৈচিত্র্য সংৰক্ষণ কৰা, বনাঞ্চলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি জীৱন নিৰ্বাহ কৰাসকলৰ জীৱিকাৰ বাবে বিশেষ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা আদিৰ বাবে দুখন বিশেষ আঁচনি ৰাজ্যত ৰূপায়ণ কৰি থকা হৈছে।
এই আঁচনি দুখন হ’ল আছাম প্রজেক্ট অন ফৰেষ্ট এণ্ড বায়’ডাইভাৰচিটি কনজাৰভেচন (এপিএফবিচি) আৰু কম্পেনছেটৰি এফ’ৰেষ্টেচন ফাণ্ড মেনেজমেণ্ট এণ্ড প্লেনিং অথ’ৰিটি (চিএএমপিএ)।
প্রথম আঁচনিখন ২০১৯-২০ৰ পৰা ৰূপায়ণ কৰা হৈছে। আনহাতে, উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ নিৰ্দেশ অনুসৰি দ্বিতীয় আঁচনিখন ৰূপায়ণ কৰা হৈছে বিগত ২০০৯ৰ পৰা।
কিন্তু এই দুয়োখন গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰূপায়ণত অসমৰ স্থিতি সন্তোষজনক নহয়। উদাহৰণস্বৰূপে চিএএমপিএ আঁচনিখনত বনাঞ্চল বৃদ্ধিৰ বাবে কৃত্রিম ব্যৱস্থা গঢ়ি তোলাৰ ক্ষেত্ৰত অসমে এতিয়ালৈকে ১,০২৩ হেক্টৰ ভূমিতহে সফলতা লাভ কৰিছে।
ইয়াৰ বিপৰীতে লক্ষ্য আছিল ১,৩২৩ হেক্টৰ ভূমি। আপুৰুগীয়া বৃক্ষৰোপণ, নাৰ্ছাৰী স্থাপন, আন্তঃগাঁথনি উন্নয়ন আদিৰ ক্ষেত্ৰত এই পর্যন্ত সফলতাৰ কোনো তথ্য অহা নাই।