১৯৯১ত আমূল পৰিৱৰ্তন ঘটিছিল ইউৰোপ আৰু এছিয়াৰ মানচিত্ৰৰ । তাচপাতৰ ঘৰৰ দৰে ভাঙি পৰিছিল ছোভিয়েট ইউনিয়ন (ইউএছএছআৰ) । তদানীন্তন ৰাষ্ট্ৰপতি মিখাইল গৰ্বাচেভৰ গ্লাছনস্ত বা মুকলি বতাহ ধুমুহাত পৰিণত হৈ এক কমিউনিষ্ট মহাশক্তিক কিদৰে শেষ কৰিছিল, সেয়া এতিয়া ইতিহাস । তাৰ পৰৱৰ্তী ৰাষ্ট্ৰপতি বৰিছ য়েলৎছিনৰ নেতৃত্বত ৰক্তহীনতাত ভোগা ৰাছিয়ান ফেডাৰেছনৰ সেয়া আন এক কৰুণ দশা । এইবাৰ দেশখনৰ হালৰ মুঠি ধৰিছে ‘লৌহ মানৱ’ ভ্লাদিমিৰ পুটিনে । যুদ্ধক ব্যৱহাৰ কৰি পুনৰ হৃত গৌৰৱ উভতাই অনাৰ চেষ্টা চলাইছে পুটিনে । পুনৰ ছোভিয়েট প্ৰজাতন্ত্ৰক ধৰিব বিচাৰে নেকি ৰাছিয়াই ? এনে নানা প্ৰশ্নৰ উত্তৰ লুকাই আছে ৰুছ সামৰিক অভিযানৰ মাজত ।
১৯৯১ত ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতনৰ ধ্বংসস্তূপৰ মাজৰ পৰা জন্ম লয় ৰাছিয়ান ফেডাৰেছনে । এই সুযোগ লৈ স্বাধীনতা ঘোষণা কৰে চেছ’নিয়াই । স্বাধীন দেশ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশৰ চেষ্টা চলাই চেছেন ৰিপাব্লিক অৱ ইচকেৰিয়া । ১৯৯৪ত এই অঞ্চল দমনৰ বাবে চেছন বিদ্ৰোহীক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ মস্কোৱে প্ৰেৰণ কৰে সেনা । ভয়াৱহ যুদ্ধৰ পাছত ১৯৯৬ত পৰ্যুদস্ত হৈ আহে ৰাছিয়াৰ সেনা । প্ৰথম চেছ’নিয়াৰ এই যুদ্ধৰ পাছত ১৯৯৯ত পুটিনৰ নেতৃত্বত পুনৰ সেনা প্ৰেৰণ কৰে ৰাছিয়াই । ২০০০ত তীব্ৰ যুদ্ধৰ পাছত চেছ’নিয়াৰ ৰাজধানী গ্ৰজনিক বোমাৰে ধূলিত মিহলি কৰে ৰাছিয়াৰ সেনাই । এই দ্বিতীয় যুঁজত বিজয়ৰ পাছত ৰাছিয়াৰ ৰাজনীতিত শক্তিশালী প্ৰতিষ্ঠা লাভ কৰে পুটিনে ।
ইয়াৰ পাছত ২০০৮ৰ আগষ্টত জৰ্জিয়াৰ স’তে যুদ্ধ আৰম্ভ কৰে ৰাছিয়াই । দক্ষিণ ৱেছিয়াক লৈ সংঘাতত লিপ্ত হয় ৰাছিয়া । এই বিতৰ্কিত অঞ্চলৰ দখলত আছিল ৰুছপন্থী বিচ্ছিন্নতাবাদী । সেই ভূখণ্ড পুনৰ দখল কৰিবলৈ অভিযান আৰম্ভ কৰে জৰ্জয়াৰ সামৰিক বাহিনীয়ে । বিদ্ৰোহীৰ সমৰ্থনত প্ৰত্যাক্ৰমণ কৰে ৰাছিয়াৰ সেনাবাহিনীয়ে । পাঁচদিনীয়া এই যুদ্ধত কে’বা হেজাৰ মানুহৰ মৃত্যু হয় আৰু এসময়ৰ ছোভিয়েটৰ অন্তৰ্ভুক্ত জৰ্জিয়াৰ পৰাজয় ঘটে ।
বিচ্ছিন্নতাবাদীৰ দখলত থকা দক্ষিণ ৱেছিয়া আৰু আৱাকাশী প্ৰদেশক মস্কোৱে স্বাধীন বুলি ঘোষণা কৰে । ইয়াৰ পাছত ২০১৫ত ছিৰিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি বাছাৰ আল আছাদৰ সমৰ্থনত বাহিনী প্ৰেৰণ কৰে ৰাছিয়াই । ইছলামিক ষ্টেট আৰু বিদ্ৰোহীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত আছাদৰ বাহিনীৰ হৈ প্ৰবল বোমাবৰ্ষণ কৰে ৰাছিয়াৰ যুঁজাৰু বিমানে । মস্কোৰ সমৰ্থনতে ইছলাম বিদ্ৰোহীক জব্দ কৰিবলৈ আৰু বিদ্ৰোহীৰ ঘাটি দখল কৰিবলৈ সক্ষম হয় আছাদ বাহিনীয়ে । এই সময়ত আমেৰিকাৰ প্ৰভাৱ খৰ্ব কৰিবলৈ পূৰ্ণ চেষ্টা চলাইছিল ৰাছিয়া আৰু ইৰানে ।
মনকৰিবলগীয়া যে ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতনৰ পাছৰে পৰাই ইউক্ৰেইনত মস্কো বিৰোধী বতাহ প্ৰবল হৈ পৰে । আমেৰিকা আৰু পশ্চিম ইউৰোপৰ স’তে বন্ধুত্ব গঢ়ে ইউক্ৰেইনে । জনতাৰ ইচ্ছাত লেকাম লগাবলৈ যথাসাধ্য চেষ্টা চলায় দেশখনৰ ৰুছপন্থী চৰকাৰে । ২০১৪ত ইউৰোপপন্থী গণ আন্দোলনত গাদী ত্যাগ কৰিবলৈ বাধ্য হয় ইউক্ৰেইনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ভিক্টৰ য়ানুকভিছকে । প্ৰত্যুত্তৰত ক্ৰিমিয়া উপদ্বীপ দখল কৰে ৰাছিয়াই আৰু দ্বিখণ্ডিত হয় ইউক্ৰেইন ।
অৱশ্যে মস্কোৰ এই আগ্ৰাসনক আন্তৰ্জাতিক মহলে স্বীকৃতি দিয়া নাই । সম্প্ৰতি ইউক্ৰেইনৰ ডানয়স্ক আৰু লুহানস্কক স্বাধীন ৰাষ্ট্ৰৰ মৰ্যাদা ৰাছিয়াই দিয়ে । ফলত ক্ৰিমিয়াৰ পাছত পুনৰ বিভক্ত হয় ইউক্ৰেইন । এনে চৰম উত্তেজনা পৰিস্থিতিত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদ জৰুৰী বৈঠকত মিলিত হৈছে । বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে ছোভিয়েট প্ৰজাতন্ত্ৰৰ হৃত গৌৰৱ ঘূৰাই অনাৰ বাবে বদ্ধপৰিকৰ পুটিনৰ বৃহৎ খেলখনত ইউক্ৰেইন এক সাধাৰণ অংশ মাত্ৰ ।
ইপিনে, ইউক্ৰেইনৰ নিৰাপত্তা পৰিষদে ৰাছিয়াৰ আগ্ৰাসনৰ ভাবুকিৰ মুখত ৰাষ্ট্ৰীয় জৰুৰীকালীন অৱস্থা ঘোষণা কৰে । কালি ইউক্ৰেইনৰ নিৰাপত্তা পৰিষদে এই ঘোষণা কৰে । তদুপৰি ইউক্ৰেইনৰ নাগৰিকসকলক আত্মসুৰক্ষাৰ বাবে অস্ত্ৰ কঢ়িয়াবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছে ।
