SC ordered an investigation into alleged “fake encounter” cases in Assam:
অসমত সংঘটিত হোৱা আৰক্ষীৰ এনকাউণ্টাৰক ভুৱা বুলি অভিহিত কৰিলে উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ৷ বুধবাৰে দেশৰ সৰ্বোচ্চ ন্যায়ালয়ে অসমত আৰক্ষীৰ দ্বাৰা ভুৱা এনকাউণ্টাৰ হত্যাকাণ্ডৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰা গোচৰসমূহৰ তদন্ত কৰিবলৈ অসম মানৱ অধিকাৰ আয়োগক নিৰ্দেশ দিয়ে ৷ আৰিফ মহম্মদ য়েছিন জৱাদাৰ নামৰ অধিবক্তাজনে দিয়া এক গোচৰৰ শুনানি গ্ৰহণ কৰি ন্যায়াধীশ সূৰ্য কান্ত আৰু এন কোটিশ্বৰ সিঙৰ বিচাৰপীঠে তদন্তৰ নিৰ্দেশ দিয়ে অসম মানৱ অধিকাৰ আয়োগক।
উল্লেখ্য যে ২০২১ চনৰ মে’ৰ পৰা ২০২২ চনৰ আগষ্টৰ ভিতৰত অসমত সংঘটিত হোৱা ১৭১টা ভুৱা আৰক্ষীৰ এনকাউণ্টাৰৰ স্বতন্ত্ৰ তদন্তৰ বাবে আদালতে ২৫ ফেব্ৰুৱাৰীত দিয়া ৰায় সংৰক্ষিত কৰাৰ পিছতে এই সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে।
আবেদনকাৰী অধিবক্তা আৰিফ এম ডি য়েছিন জৱাদাৰে ২০২৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহৰ গুৱাহাটী উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ এই সম্পৰ্কীয় এক নিৰ্দেশক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল, য’ত তেওঁ অসম আৰক্ষীৰ ভুৱা এনকাউণ্টাৰ সন্দৰ্ভত দাখিল কৰা জনস্বাৰ্থৰ গোচৰ (পিআইএল) খাৰিজ কৰিছিল উচ্চ ন্যায়ালয়ে ৷ আবেদনকাৰীক হৈ আদালতত প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল প্ৰখ্যাত অধিবক্তা প্ৰশান্ত ভূষনে আৰু তেওঁক সহায় কৰিছিল ৰিয়া যাদৱে।
যদিও শীৰ্ষ আদালতে লক্ষ্য কৰিছিল যে কেৱল গোচৰ সংকলন কৰিলেই ন্যায়িক নিৰ্দেশনা পোৱা নাযায়, তথাপিও ভুৱা এনকাউণ্টাৰৰ অভিযোগ গুৰুতৰ বুলি স্বীকাৰ কৰে। ভুক্তভোগীৰ ক্ষেত্ৰত ৰাজহুৱা কৰ্তৃপক্ষই অত্যধিক বা অবৈধ বল প্ৰয়োগ কৰাটো বৈধতা প্ৰদান কৰিব নোৱাৰি বুলিও কোৱা হৈছে। ইয়াত লগতে কোৱা হৈছে যে, “এই অভিযোগসমূহৰ কিছুমানত ভুৱা মুখামুখি হ’ব পাৰে বুলি উত্থাপন কৰাটো সঁচাকৈয়ে গুৰুতৰ আৰু যদি প্ৰমাণিত হয় তেন্তে সংবিধানৰ ২১ নং অনুচ্ছেদৰ অধীনত জীৱনৰ অধিকাৰৰ গুৰুতৰ উলংঘাৰ সমান হ’ব।
কিন্তু আদালতে কয় যে ৰাজ্যখনৰ এনে কিছুমান গোচৰৰ অধিক মূল্যায়নৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে যাতে উচ্চতম ন্যায়ালয়ে পূৰ্বে নিৰ্ধাৰণ কৰা নিৰ্দেশনাসমূহ মানি চলা হৈছে নে নাই সেইটো নিশ্চিত কৰিব পাৰি। একেই কথা বিবেচনা কৰি আদালতে বিষয়টো অসম মানৱ অধিকাৰ আয়োগলৈ প্ৰেৰণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।
অসম মানৱ অধিকাৰ আয়োগৰ ১৮ জানুৱাৰী ২০২২ৰ সামৰণি অৰ্ডাৰ অৱ ছুঅ’ মট’ গোচৰটোও একাষৰীয়া কৰি গোচৰটোও পুনৰ মুকলি কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে। সেই অনুসৰি বিষয়টোৰ তদন্ত ৰাজ্যিক মানৱ অধিকাৰ আয়োগৰ ওপৰত ন্যস্ত কৰাটো উপযুক্ত বুলি বিবেচনা কৰা বুলি মন্তব্য কৰে দুজনীয়া বিচাৰপীঠে ৷
আদালতে আৰু কয় যে এনকাউণ্টাৰ ঘটনাৰ বলি হোৱা লোক বা তেওঁলোকৰ পৰিয়ালক কাৰ্য্যবিধিত অংশগ্ৰহণৰ বাবে এক ন্যায্য আৰু অৰ্থপূৰ্ণ সুযোগ দিব লাগিব। এই সন্দৰ্ভত আদালতে ৰাজ্যিক মানৱ অধিকাৰ আয়োগক ইংৰাজী আৰু স্থানীয় ভাষাৰ বাতৰি কাকতত ৰাজহুৱা জাননী জাৰি কৰিবলৈও নিৰ্দেশ দিয়ে যাতে ভুক্তভোগীৰ পৰিয়ালৰ শুনানি গ্ৰহণ কৰিব পৰা যায়।
ইয়াৰ উপৰিও আদালতে কয় যে যদি আয়োগে এই সিদ্ধান্তত উপনীত হয় যে অধিক তদন্তৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে, তেন্তে আয়োগৰ তেনে কৰাৰ স্বাধীনতা থাকিব। ইয়াত লগতে এইটোও কোৱা হৈছে যে ইয়াৰ বাবে ৰাজ্যিক আয়োগে নিৰ্দোষ সততা আৰু নিৰ্দোষ অভিলেখৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত বা সেৱা আগবঢ়োৱা আৰক্ষী বিষয়াৰ পৰা সেৱা গ্ৰহণ কৰিব পাৰে, যদিহে এনে বিষয়াসকল কোনো কাৰণতে এনকাউণ্টাৰ কাণ্ডৰ সৈতে জড়িত নহয় ।
সৰ্বোচ্চ ন্যায়ালয়ে অসমত ভুৱা এনকাউণ্টাৰক লৈ উদ্বেগ প্রকাশ কৰাৰ লগতে অভিযুক্ত আৰক্ষী জোৱানৰ বিৰুদ্ধে হত্যাৰ অপৰাধত প্রথম তথ্য প্রতিবেদন (এফ আই আৰ) পঞ্জীয়ন কৰিবলৈ বিচাৰিছে ৷ উল্লেখ্য যে ইয়াৰ পূৰ্বে অসম চৰকাৰে দাবী কৰিছিল যে বিগত দহ বছৰত পলায়ন কৰা অপৰাধীৰ মাত্ৰ ১০ শতাংশহে আৰক্ষীৰ এনকাউণ্টাৰত আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈছে আৰু এই কাম আত্মৰক্ষাৰ পৰিমাপ হিচাপে কৰা হৈছিল।
৷
মনকৰিবলগীয়া যে অধিবক্তা জৱাদাৰে গুৱাহাটী উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ সন্মুখত যুক্তি দিছিল যে ২০২১ চনৰ মে’ৰ পৰা ২০২২ চনৰ আগষ্টৰ ভিতৰত অসম আৰক্ষীয়ে ৮০টাতকৈও অধিক “ভুৱা এনকাউণ্টাৰ” সংঘটিত কৰিছিল, যাৰ ফলত ২৮ জন লোকৰ মৃত্যু হৈছিল। তেওঁৰ আবেদনত এই কথাও উল্লেখ কৰিছিল যে “হত্যা বা আহত হোৱা বহু লোক ভয়ংকৰ অপৰাধী নাছিল” আৰু আদালতৰ তত্বাৱধানত চিবিআই, বিশেষ তদন্তকাৰী দল (এছআইটি), বা আন এখন ৰাজ্যৰ আৰক্ষী দলৰ দ্বাৰা স্বতন্ত্ৰ তদন্তৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল ৷