ED against illegal coke industry Meghalaya :
মেঘালয়ৰ স্থানীয় বাসিন্দাৰ নামত ৰাজ্যখনত ছালাঙত অবৈধ কোক উদ্যোগ চলায় অসমৰ ব্যৱসায়ীয়ে। মেঘালয়ৰ ছালাঙত স্থানীয় লোকৰ নামত অবৈধ কোক উদ্যোগ স্থাপন কৰি অসমৰ ব্যৱসায়ীয়ে চলাই থকাৰ বিতং তথ্য প্ৰৱৰ্তক সঞ্চালকালয় (ইডি)ৰ শেহতীয়া অভিযানত উদ্ঘাটন হৈছে।
কোক উদ্যোগৰ বাবে প্রয়োজনীয় অনুজ্ঞাপত্ৰ সংগ্ৰহৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ইয়াৰ বাবে প্রয়োজনীয় কয়লা ক্রয়লৈ সমস্ত প্রক্রিয়াই আছিল বেআইনী। জালিয়াতি আৰু প্ৰৱঞ্চনাৰে এই কোক উদ্যোগৰ জৰিয়তে শ শ কোটি টকা আত্মসাৎ কৰা কয়লা মাফিয়াৰ বিৰুদ্ধে কি ব্যৱস্থা গ্রহণ কৰা হ’ব, তাকে লৈ চর্চা অব্যাহত আছে যোৱা ২৮ জানুৱাৰীত ইডিৰ শ্বিলংস্থ উপ-মাণ্ডলিক কার্যালয়ে অবৈধ ধনৰ সৰবৰাহ প্ৰতিৰোধ আইন (পিএমএলএ)ৰ অধীনত মেঘালয়ৰ অবৈধ কোক উদ্যোগৰ স’তে জড়িত থকাৰ অভিযোগত গুৱাহাটী আৰু কলকাতাৰ বহুসংখ্যক ব্যৱসায়ীৰ বিভিন্ন বাসগৃহ-কার্যালয় আদিত অভিযান চলায়।
২০২২ত মেঘালয়ৰ উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ এক ৰাজহুৱা স্বার্থজড়িত গোচৰ (পিআইএল নম্বৰ ১৪)ৰ নিৰ্দেশমৰ্মে এই অবৈধ কোক উদ্যোগ বন্ধ কৰা হৈছিল। ২০২২ৰ ১৬ ডিচেম্বৰত উক্ত পিআইএলৰ শুনানিৰ পাছত মেঘালয় উচ্চ ন্যায়ালয়ে ৰাজ্যখনত থকা সকলো কোক উদ্যোগ বন্ধ কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে। এই নির্দেশমর্মে মৌচিনৰুট চিভিল ছাব ডিভিছনৰ এডিচি তথা এছডিঅ’ই ৰুজু কৰা এজাহাৰৰ ভিত্তিত আৰক্ষীয়ে যৌথ অভিযান চলায় আৰু মেঘালয়ৰ পশ্চিম খাচি হিল্ জিলাৰ ছালাং অঞ্চলত ৫৭টা অবৈধ কোক উদ্যোগ বন্ধ কৰি দিয়ে। ইয়াৰ পাছতে ছালাং আৰক্ষী থানাৰ এজাহাৰৰ ভিত্তিত ইডিয়ে অবৈধ ধনৰ সৰবৰাহৰ গোচৰৰ তদন্ত আৰম্ভ কৰে।
এইমর্মে যোৱা ২৮ জানুৱাৰীত মহানগৰীৰ বেলতলাতো কমেও আধা ডজন ব্যৱসায়ীৰ ঘৰত অভিযান চলায় ইডিৰ দলে। মেঘালয়ত অবৈধ কোক উদ্যোগ স্থাপন কৰি শ শ কোটি টকা আত্মসাৎ কৰাৰ অভিযোগত ইডিৰ তালাচী অভিযানৰ সম্মুখীন হোৱা ব্যৱসায়ীসকলৰ ভিতৰত আছে কুখ্যাত কয়লা মাফিয়া ধর্মবীৰ বাঞ্চাল ওৰফে ধর্মু তথা তেওঁৰ পুত্ৰ সুনীল বাঞ্চাল, সত্যনাৰায়ণ আৰু মহাবীৰ বাগলা, সঞ্জয় ঘিৰীয়া, মহাবীৰ মীনা, পৱন আগৰৱালা, ঋষি আগৰৱালা, প্রদীপ মিউল, আনন্দ গোয়েল, শিৱ মিট্টল, বাবু সিং আৰু জ’ মাৰাক আদিকে ধৰি বহুসংখ্যক কয়লা মাফিয়া।
ইডিৰ এই অভিযানৰ পাছত ফাদিল হয় যে কোক উদ্যোগসমূহ অবৈধভাৱে চলি থকা বাবে ভাঙি পেলোৱা হৈছিল। এই উদ্যোগসমূহৰ কিছুমানৰ প্ৰয়োজনীয় অনুজ্ঞাপত্র নাছিল আৰু আন কিছুমানে ভংগ কৰিছিল পৰিৱেশগত নীতি-নিয়ম। এক বিবৃতিত ইডিয়ে কয় যে তদন্তকালত উদ্ধাৰ হয় যে অবৈধ কোক উদ্যোগৰ প্ৰকৃত অপাৰেটৰ অধিকাংশই আছিল অসমৰ আৰু তেওঁলোকে মেঘালয়ত অবৈধভাবে কোক উদ্যোগত ব্যৱসায় চলাই আছিল।
বিবৃতিত প্রকাশ এইদৰে, ‘বহু কোক উদ্যোগ বেনামীভাৱে চলি আছিল। মেঘালয়ৰ স্থানীয় লোকক এই উদ্যোগৰ স্বত্বাধিকাৰীৰূপে দেখুওৱা হৈছিল যদিও প্রকৃত মালিকসকলে অসমৰ পৰা চলাই আছিল ব্যৱসায়। তদন্তকালত এই তথ্য উদ্ঘাটন হয় যে অবৈধভাবে খনন কৰা কয়লা ব্যৱহাৰ কৰি এই অবৈধ কোক উদ্যোগসমূহ চলোৱা হৈছিল। কোক উদ্যোগ চলাবলৈ কয়লা ক্ৰয়ৰ কোনো বৈধ পদ্ধতিয়েই মানি চলা নাছিল।’
ইডিয়ে কয় যে এই অবৈধ কোক উদ্যোগসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা কয়লা অবৈধ খননৰ জৰিয়তে সংগ্ৰহ কৰা হৈছিল আৰু কোনো ধৰণৰ বৈধ উৎসৰ পৰা কয়লা সংগ্ৰহ কৰা হোৱা নাছিল। অর্থাৎ কয়লা ক্ৰয়ৰ পৰা আৰম্ভ কৰি কোক উৎপাদন কৰালৈকে সমগ্র প্রক্রিয়া এশ শতাংশই যে অবৈধ আছিল সেয়া ইডিৰ অভিযানত স্পষ্ট হৈ পৰে। আনহাতে, অভিযানকালত ইডিয়ে অবৈধ কোক উদ্যোগ সম্পর্কীয় বহু আপত্তিজনক তথ্যপাতি জব্দ কৰে।
তদুপৰি ১৪.২ লাখ টকাও জব্দ কৰা হয় আৰু সীমান্তৰ দুয়োপাৰৰ পৰা সম্পন্ন হোৱা বহু উচ্চ মূল্যৰ লেনদেনৰ তথ্যও উদ্ঘাটন কৰা হৈছে। তদুপৰি ইডিয়ে প্রকাশ কৰা তথ্য অনুসৰি সম্প্ৰতি নথিৰ লগতে বৃহৎ সংখ্যক বেংক আৰু মিউচ্যুৱেল ফাণ্ডৰ একাউন্ট জব্দ কৰা হয়। এই সমূহে প্রমাণ কৰে যে পশ্চিম খাচি হিল্ জিলাৰ অবৈধ কোক উদ্যোগত বৃহৎ পৰিসৰৰ অপৰাধী কার্যকলাপ সংঘটিত কৰা হৈছে। প্রাথমিক দৃষ্টিত অবৈধভাৱে খনন কৰা কয়লাৰ লগতে প্রচেছড কোক বিক্রী কৰি বৃহৎ অপৰাধ সংঘটিত কৰা বুলি উল্লেখ কৰি ইডিয়ে কয় যে তদন্ত প্রক্রিয়া অব্যাহত আছে ৷